İngiltere Yangınından Hangi Dersleri Çıkartmalıyız

Bir kaç gündür basında bir sürü kez yer aldı , hemen hepimiz ya dikkat kesildik yada vah vah dedik. Grenfell yangını olarak bilinen yangından bahsediyorum. Londra polisi, yangında yaşamını yitirenlerin sayısını 79 olarak güncelledi. Buna göre, Grenfell yangını, güvenilir kayıtların tutulduğu 1900 yılından bu yana İngiltere’deki en fazla ölümlü yangın olarak tarihe geçmiş oldu (daha önceki en fazla ölümlü yangın, 56 kişinin yaşamını yitirdiği 1985’teki Bradford Stadyumu yangını).
İngilizler bu yangındna ne dersler çıkarmışlardır bilemiyorum ancak biz bu yangından hangi dersleri çıkarmalıyız diye kafa yormamız gerektiğine ise gönülden inanıyorum.
Grenfell yangınında bir sürü konu ve araştırılması geken bir sürü detay var ve bunlar uzmanlar tarafından araştırılımaktadır. Biz ancak şu ana kadar ulaşabildiğimiz veriler ışığında bir değerlendirme yapabilmekteyiz.
İngiliz polisi, başkentte bir belediyeye ait 24 katlı Grenfell Tower’da çıkan yangının binanın 4. katındaki bir dairede bulunan bozuk bir buzdolabından kaynaklandığını açıkladı. Yani bizim anlayacağımız dilde yangın ELEKTRİK KONTAĞINDAN çıkmış. Ülkemizde de yangınların birincil sebeplerinden biri elektriktir. Yapılması gereken elektrik kaynaklı yangınların sebeplerini iyi bilip buna göre elzem tedbirleri almaktır.
Yine İngiliz Polisi, yangının binayı hızla sarmasının nedenine yönelik araştırmada binanın dış kaplamasının mercek altına alındığına ve kaplamanın güvenlik testlerini geçemediğine dikkati çekti. Yani dış cephe malzemesi yangına katkı sağlayan türsen bir mazleme imiş. Hani ülekmizde e çokça kullanılan köpük denilen , petrol tüevli EPS , XPS malzemelerden.
Tüm ülkenin bildiği gibi ısı yalıtım-mantolama enerji tasarrufu yönetmelikleri gereği bir furya olarak ülkemizde de olanca hızı ile devam ediyor. Isı yalıtımı ve enerji tasarrufu konusunda kayda değer avantajlar sağlasa bile mantolama işleminde kullanılan yalıtım malzemelerinin olası bir yangında vahim sonuçlara neden olacağını Grenfell yangınında çok net biçimde görmüş olduk.
Yani meseleye izolasyon malzemesinin yanmaz olup olmaması konusunda değerlendirsek , ülkemizde de BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK te MADDE 27- (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) (1) Dış cephelerin, bina yüksekliği “28.50 m’den fazla” olan binalarda “zor yanıcı” malzemeden ve diğer binalarda ise en az “zor alevlenici” malzemeden olması gerekir denmektedir. Buradaki zor alevlenici tanımı A2-s1-d0 özellikli malzemeyi tanımlamaktadır. Ancak kişisel görüşüm sadece mazlemenin yanmaz yada zoralenlenici olması da çözüm getirmiyor. Kullanılan mazlemenin özelşii ve ygunluğu kadar , mazleme uygumalasını yapan firma yada kişileirn işn ehli olması ve doğru bir biçimde uygulam yapması da çok önemlidir. Hatta uygulama sonrasında belirli zaman aralıkları ile yanmazlık bütünlüğün bozulmadığının mazlemenin ve uygulamanın hala ilk uygulandıüı günkü gibi YANGINA KARŞI DAYANIKLI olduğunun da kontrol edilmesi gereklidir.
Ülkemizde bu konuda ne yazık ki herhangi bir denetim sistemi oluşturulamamış sebepleri ne olursa olsun ciddi bir uygulam ve uygulam sonrası denetim henüz hayata geçirilememiştir. Piyasa rekabet koşullarında 40-50 yıllık mazisi olan binalarda mantolama hizmetlerini en düşük maliyetlere çekebilmek için kolay yanar ve zehirleyici özelliği olan malzemeler fütursuzca kullanılmaktadır ki Grenfell örneğinde olduğu gibi ingilterede bile imalatçı bir şekilde uygunsuz malzeme kullanabilmiştir. Ülkemizde ise durum çok daha vahimdir hertürlü bianaya binaları ısı yalıtımı sağlamak için uygun olmayan malzemeler ile kaplamak gelenek haline gelmiştir.
Özetle söylemek gerekirse , sırf mecburiyetleri sağlamak adına bilgisizce yada daha çok para kazanmak hırsı ile olası bir yangında evlerimizi bir ateş kapanı haine getirecek uygulamaları çokça yapmaktayız. Bence Grenfel yangınından ders çıkartmalı ve yaptığımız yanlışlardan drhal dönmeiyiz. Zararın neresinden dönülse kardır. Yangını ciddiye almalıyız , yaşam alanlarımızdaki tüm yapılı çevrelerde yangın önleme ve yangından korunum önlemlerini uzmanlar eşliğinde yapılmış doğru projeler ile işin ehli uzman kişilere yaptırmalı ve sürekli sürdürülebilir bir yangından korunum felsefesini devam ettirmeliyiz.